Truyện dịch : NHỮNG TRÁI TIM VĨ ĐẠI

TRUYỆN DICH :

NHỮNG TRÁI TIM VĨ ĐẠI

NGUYÊN TÁC TIẾNG PHÁP : LES GRANDS COEURS

TÁC GIẢ : EDMOND DE AMICIS

NGƯỜI DỊCH : HUY THANH

Lời mở đầu :  Hôm nay tôi dịch hầu qúy vị, các bạn thêm ba tác phẩm ngắn của văn hào người Ý  Edmond de Amicis trích trong quyển " Les Grands Coeurs ". Tiểu sử cuả  văn hào nầy tôi đã viết trên Entry khi dịch truyện ngắn  "Một tai nạn Chìm Tàu" đăng trên Blog của tôi trước đây. Đây thực ra là những bức thư dạy dỗ ,khuyên nhủ của người cha , người mẹ đối với con cái, thiết nghĩ khi xem chúng ta cũng rút được ít nhiều nếu không là kinh nghiệm thì là sự đồng cảm trong giáo dục con cái . Tôi cũng không phải là một dịch giả chuyên nghiệp nên các bản dịch chắc không tránh khỏi sơ sót mong các bậc dịch gỉả đàn anh lượng thứ  chỉ bảo thêm. Trân trọng .     

  1- LÒNG BIẾT ƠN  (  Reconnaissance ) .

       (Thân tặng các bạn Bloggers là thầy , cô giáo trên trái đất nầy ) 

      Enico con

Ba tin chắc rằng bạn thân nhất của con không bao giờ phàn nàn về thầy dạy học của con cả.Tan buổi học hôm nay .con đã nói với ba bằng một giọng rất oán trách thầy ; " Thầy con hôm nay  nóng nảy quá  ". Con hãy nghĩ lại đời con đã bao lần nóng nảy, con đã nhiều lần nóng nảy với ai ?, với ba, với mẹ , hay với anh em họ hàng, ? nghĩa là đối với những người mà sự nóng nảy ấy con cho là những lỗi lầm lớn., Sự nóng nảy nào cũng có lý do cũa nó , thầy con cũng vậy, nhiều năm làm thầy , thầy đã quá mệt nhọc với những lớp học trò mà sô học sinh ngoan ngoãn nhớ ơn thầy thì rất ít ,còn lại là những nguời bội bạc, học xong phủi tay , không nghĩ gì đến công ơn dạy dỗ cực nhọc của thầy thì  nhiều . Ba rất buồn mà nói rằng tất cả học sinh như các con đều mang đến cho thầy nhiều khổ tâm hơn là sự bằng lòng,Vì thế nên người hiền lành nhất trên trên quả địa cầu ở địa vị thầy cũng không thể kềm chế được sự nổi nóng  vì bức xúc Con đâu có biết bao nhiêu lần thầy con bệnh mà vẫn cố găng đến lớp dạy ,dù bệnh của thầy khá trầm trọng ,có thể nghĩ dạy .nhưng thầy không hề bỏ các con. Thầy bực mình vì thầy đau ,mà nỗi đau lòng lớn nhất của thầy là thấy các con biết thầy bị như vậy mà vẫn quậy phá như những ngày bình thường thầy không mang bệnh.

Con hãy kính yêu thầy của con, con kính trọng thầy vì bởi ba rầt kính trọng,mến yêu thầy giáo của con  .Con phải yêu mến thầy vì thầy đã hiến cả cuộc đời cho hạnh phúc của biết bao đứa trẻ mà chúng nó có thể sẽ quên ơn thầy . Hãy kính trọng yêu mến thầy vì thầy đã mở mang sự hiểu biết cho con, đã nâng tâm hồn con cất cánh bay lên vùng trời cao cả nhất , để trái tim các con trở thành vĩ đại  trong những tình yêu cao cả với đất nước, con nguời và nhân loại.  

Mai đây , khi con đã trưởng thành , khi mà ba và thầy con không còn trên cõi đời nầy nữa, thì những kỹ niệm về thầy sẽ luôn luôn hiện ra với kỷ niệm của ba trong ký ức con, con sẽ thấy lòng dậy lên nhiều nổi đau đớn, hối ậân, nuối tiếc . Lúc đó, con không tìm thấy được những nét mệt nhọc trên khuôn mặt của thầy như nhửng ngày xưa nửa, điều đó sẽ làm con hối tiếc , phiền muộn dù đã hơn ba mươi năm trôi qua .Lúc ấy,con sẽ tự hổ thẹn với lòng con, ,con hối hận vì mình đã không yêu mến thầy , đã ăn nói sai trái với thầy những ngày thấy còn là người cha thứ hai dạy dỗ cho cuộc đời con .

Hãy yêu mến thầy vi thầy là thành viên của đại gia đình thầy cô  trên toàn quả địa cầu nầy , những ngưòi đã dạy dỗ hằng nghìn, hằng triệu trẻ em đang lớn lên trong lứa tuổi như con..Thế hệ các con luôn cần họ .

Ba sẽ không hãnh diện chút nào  về tình yêu kính của con đối với ba, nếu con không có tình yêu kính  như vậy đối với những người có công ơn với con , mà trong số đó thầy con là người thứ nhất sau ba mẹ con . Con hãy yêu thầy, coi thầy là người cha , yêu thầy khi thầy an ủi con và cả những lúc thầy rầy la con , những khi thầy công bằng và cả những lúc con cho là thầy không công bằng. Hãy yêu kinh thầy khi thầy vui ,và càng yêu mến thầy hơn khi thầy gặp phải chuyện gì buốn lòng .

Con hãy gọi tiếng thầy  với một lòng tôn kính , bởi vì sau tiếng " Ba " , tiếng " Thầy "có một điạ vị danh dự cao quý nhất, dịu dàng, êm ái nhất.  mà mỗi con  người chúng ta có thể tặng cho  bất cứ một người nào khác  bằng tất cả tâm hồn mình

Ba của con

MẸ TÔI  ( Ma Mère )

Ennico con

Sáng nay trước mặt cô giáo em con, con đã nói một lời thiếu lễ độ với mẹ con, ba muốn từ đây sự việc đó không bao giờ tái diễn nữa . Sự hỗn láo mà con đối với mẹ là một nhát dao đâm vào trái tim ba con biết không  Những năm con còn thơ ấu . mẹ con đã thức suốt ngày đêm gập mình trên chiếc nôi của con, theo dỏi từng hơi thở hổn hển của con  khi con bệnh nặng . Mẹ con đã lo sợ , khóc nức nở khi nghĩ rằng sẽ mất con . Nhớ lại ngày đó ba không thể nào không giận con được, con hãy nghĩ xem , tại sao con lại xúc phạm đến mẹ, người mẹ sẵn  sàng bỏ một năm hạnh phúc để tránh cho con một giờ đau đớn, người mẹ có thể đi ăn xin để nuôi con, có thể hy sinh mạng sống để nhường cho con được sống

Ennico con

Con hãy nghĩ đến điều mai sau là đời con sẽ gặp những ngày buồn thảm, mà buồn thảm nhất là ngày con mất mẹ con. Một ngày nào đó khi con trưởng thành  cuộc đời đã làm con trở thành  một thanh niên dũng cảm , cứng rắn . Có thể lúc đó con sẽ nhớ mẹ, thèm nghe tiếng nói của mẹ ,thèm được mẹ dang tay đón con vào lòng . Bởi vì lúc đó dù con có lớn thế nào đi nữa con vẫn sẽ thấy mình như đứa trẻ tội nghiệp, bơ vơ, côi cút cần được che chở . Con sẽ tự trách mình , hối hận những ngày làm mẹ con phiền muộn, lương tâm con sẽ cắn rứt . Dù con có khẩn cầu tha thứ, có thờ phượng linh hồn của mẹ cách mấy đi nữa  thì tất cả  cũng đều là vô ích . Lương tâm con sẽ dày vò, hình ảnh người mẹ hiền lành trong ký ức sẽ làm con như bị khổ hình . Con hãy nhớ rằng tình thương yêu cha mẹ là cái gì thiêng liêng nhất, khốn nạn thay cho kẻ nào chà đạp lên tình thương yêu đó .

Con phải xin lỗi mẹ, và hứa từ nay không được như thế nữa , con xin lỗi mẹ không phải vì sợ ba mà do lòng thành thật hối lỗi của con. Con hãy xin mẹ hôn lên trán con để xóa đi cái dấu vết vong ân bội nghĩa trên trán con . Ba rất yêu con.vì con là niềm hy vọng của đời ba, nhưng  ba thà mất con còn hơn là thấy con bội bạc với mẹ con . Từ nay cho đến ngày con xin lỗi mẹ . con đừng hôn ba , vì ba sẽ không thể nào hôn đáp trả lại trên vầng trán tội lỗi của con được

Ba của con ..

NHỮNG NGƯỜI KHỐN KHỔ  ( Les Pauvres )

Ennico con

Sáng nay khi rước con đi học về , mẹ thấy có một người đàn bà ăn xin đang ẵm đứa bé gầy xanh, ốm yếu đi trước  mặt con. Con cũng thấy bà ta nhưng con không cho gì cả dù con có tiền trong túi . Ennico  a , con đừng tập thói quen dửng dưng đối với những người nghèo khổ xin mình giúp đỡ như vậy con nhé . Con hãy nghĩ rằng đứa trẻ đó đang đói , con thử tưởng tượng những lời tuyệt vọng mà mẹ con sẽ nói với con một ngày nào đó : " Ennico ơi, mẹ không còn bánh mì cho con ăn nữa " thì con sẽ đớn đau dường nào .. Khi mẹ  giúp đỡ người nghèo khó nào  , họ đều cảm ơn mẹ bằng cách chúc cho mẹ và  người thân đựơc nhiều sức khoẻ  . Con biết không ,những lời ấy đối với mẹ rất dịu dàng, mẹ biết ơn những người nghèo khổ đó đã chúc mẹ,  vì những lời cầu chúc đó sẽ bảo vệ mẹ, gia đình ta nên mẹ rất vui và nghĩ họ đã trả lại mẹ nhiều hơn những gì mà mẹ cho họ .

Ennico ơi, thỉnh thoảng con nên lấy ra một đồng cho những người khốn khó , một cụ già không nơi nưong tưạ, một bà mẹ không có bánh mì, một đứa trẻ không còn mẹ .Người nghèo khổ rất thích trẻ con giúp đỡ, đó không phải là một điều tủi nhục , người lớn giúp đỡ như làm một điều từ thiện , còn trẻ con giúp đỡ ngoài từ thiện , còn là sự vuốt ve, an ủi con hiểu không ?. Khi con bỏ một đồng vào cái chén ăn xin . là lúc con cũng đồng thời bỏ vào đó một đoá hoa hồng .

Con hãy nhớ con không thiếu thốn gì hết, còn họ thì thiếu thốn tất cả , khi con cầu xin được sung sướng thì họ chỉ xin khỏi chết vì đói. Thật là buồn khi ngoài đường phố, biết bao người giầu có sang trọng lại có những người nghèo khổ cơm không đủ ăn, áo không có mặc .

Ennico của  mẹ, từ nay về sau đừng bao giờ qua trước một bà mẹ ăn xin mà con không bỏ   vào đó một đồng nào nhé .

Mẹ của con    

HUY THANH
 

GHI CHÚ  : Bản dịch nầy đã được Google chọn đăng cùng với các tác giả khác trên trang Web viết về văn hào Edmond  de Amicis với tác phẩm Les grands coeurs bản tiếng Pháp .